کارگران هیچوقت نمی توانند از منافع صنفی ، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی خود دفاع نمایند مگر اینکه در سندیکاهای کارگری و احزاب و سازمان های کارگری و دیگر تشکل هاى کارگری در کنار هم متحدانه از حقوق خود دفاع کنند.
با شرکت گسترده در سندیکاهای کارگری است که کارگران می توانند رعایت حق قانونی خود را در اصول قانون اساسی و قوانین کشور به حاکمان تحمیل کنند و یا حکومت را وادار به تدوین قوانینی نمایند که منافع کارگران در آن رعایت شده باشد.
با همبستگی حول محور سندیکاهای کارگری است که کارگران می توانند در قضایای مختلف کشور ( اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، جنگ، صلح، اصلاحات ….) نقش آفرینی کنند.
یادآوری این نکته ضروری است که هر تشکلی در حوزه های خاصی از فعالیت های کارگری فعال می باشد یعنی تشکل هاى گوناگون کارگری شرح وظایف گوناگون دارند.
شرکت یا عدم شرکت در انتخابات کشور هم در قالب همین شرح وظایف است که قابل بررسی می باشد. به طور کلی در مورد شرکت یا عدم شرکت در انتخابات چون کاری است بيشتر سیاسی تا صنفی، پس این مهم در شرح وظایف احزاب و سازمان های کارگری می گنجد. زیرا احزاب ضمن فعالیت های صنفی فعالیت های سیاسی هم جزو وظایفشان می باشد و مهمتر اینکه افراد فعال در احزابی که منافع کارگران را نمایندگی می نمایند مشترکات بیشتری دارند تا کارگرانی که در تشکل های صرفن صنفی با هم کار می کنند.
اما بحث ما چون در مورد چرایی تصمیم سندیکا برای شرکت یا عدم شرکت در انتخابات می باشد به نظر می رسد توضیحاتی در این خصوص ضروری می باشد. یک سندیکای مستقل کارگری برای شرکت در انتخابات قبل از هر اقدامی باید به سوالات زیادی پاسخ دهد:
انتخابات فرمایشی است یا سرنوشت ساز؟
انتخابات کشوری است؟ استانی است؟ محلی است ؟ شهری است؟ روستایی است؟ صنفی است؟
انتخابات آزاد است یا مهندسی شده؟
انتخابات چه رابطه و دیدی در مورد طبقه کارگر دارد؟
انتخابات چه تاثیری بر مزدبگیران و اقشار کم درآمد جامعه و خانواده های آنها دارد؟
شرکت در انتخابات اتحاد و همبستگی بیشتر کارگران را به دنبال دارد؟ یا باعث تفرقه بیشتر خواهد شد؟
بدون شک شرکت در انتخابات محلی، شهری، روستایی و انتخاب نمایندگان مردمی در تحقق حداقل هایی از خواسته های کارگران و اقشار کم درآمد شهرها و روستاها موثر واقع شود، از وظایف هر فرد متعهد و سندیکایی است. مثلن در شهرهای بزرگ و پرحاشیه شورای شهر می تواند اقدامات مفیدی در جهت چگونگی زیست شهری، آلودگی هوا، کم کردن مشکل ترافیک، بهبود ناوگان مسافربری شهری، بهبود خدمات شهری، ضابطه مند نمودن ساخت و سازشهری و جلوگیری از ریخت و پاش های مرسوم در شهرداری ها، سر و سامان دادن به محلات فقیر نشین و حاشیه نشین ها و تخصیص بودجه ای که بتوان این اختلاف وحشتناک بین مناطق مرفه نشین و فقیر نشین را اندکی هم که شده کم نمود. همچنین در روستاها نیز شورای ده می تواند با پیگیری در جهت بهبود امکانات و شرایط کشاورزی و دامداری در زمینه های واردات محصولات کشاوررزی، سموم، کود، حفاظت از جنگل ها و مراتع و منابع طبیعی ، درخواست و پیگیری برای رفع مشکل جاده، مدارس، آب و برق، ….. نقش مثبتی ایفا نماید.
اما در مورد مجلس شورا و ریاست جمهوری محدودیت برای شرکت سندیکاهای به طور رسمی و یا بیانیه دادن فراوان است. شركت سندیکاها در انتخابات سراسری به دلیل برجستگی نقش سیاسی این انتخابات و وجود افراد با گرایشهای سیاسی و عقیدتی و فرهنگی گوناگون در بین اعضا و مسوولین سندیکاها، احتمال بروز اختلافات و سست شدن تحکیم و وحدت سندیکایی را بيشتر مى كند. اما می شود به یک نتیجه گیری جمعی رسید و مسوولان و اعضای سندیکاها آزادند به این نتیجه گیری عمل نمایند و یا نظرات شخصی خود را اعمال نمایند.
اما زمانی اگر داوطلبی از طرفی بر اساس سوابق فعالیت هایی که داشته و از طرف دیگر به شرط متعهد بودن به طور شفاهی و کتبی یعنی درج در برنامه ها و بیانیه های انتخاباتی در زمینه تحقق خواسته های کارگران و اقشار کم درآمد جامعه سوابق روشنی داشته باشد و سندیکا طی بررسی های همه جانبه به این نتیجه برسد که داوطلب می تواند نقشی مثبت بر اساس قانون و اختیارات قانونی خود ایفا نمایند و همچنین سندیکا دریابد که شرکت در انتخابات خدشه ای به وحدت درونی خود و وحدت بین دیگر سندیکاها ی کارگری و تشکل های و فعالین کارگری وارد نمی نماید، می شود این کار را انجام داد.
انتخابات ریاست جمهوری برزیل و نقش سندیکا و اتحادیه های کارگری در پیروزی کاندیدای چپ گرای آن کشور مثال مناسبی می باشد.
اما به هر صورت سندیکاهای کارگری و دیگر تشکل های مستقل کارگری در هیچ شرایطی چه شرکت در انتخابات و یا عدم شرکت در انتخابات نباید منفعلانه برخورد کنند و باید به شکلی فعال و منسجم در جهت آگاهی بخشی به کارگران و ترغیب آنان به عمل درست فعالیت نمایند.
کارگران و تشکل های صنفی و سیاسی آنان باید درموقعیت های مناسب خواهان فراهم نمودن شرایط مناسب و پذیرش نمایندگان خود برای انتخاب شدن باشند . در پایان ذکر این جمله ضروری می باشد که بگوییم نباید همه چیز را سیاه و یا سفید دید.
یارمحمد اکبری عضو سندیکای کارگران فلزکارمکانیک ایران