متن زیر گزارشی از شرایط کارگران شاغل در پروژه های نفت و گاز ایران است که به اجلاس سنديكاهاى كارگران صنايع نفت و گاز فدراسیون جهانی اینداستریال در استانبول در آذر 1395 فرستاده شد و مورد استقبال رهبری اینداستریال قرار گرفت.
درود به تمامی کارگران مبارز و پرجسارت جامعه انسانی
و درود بر اینداستریال بزرگ
خواهران و برادران گرامی، همانگونه که میدانید تسلط انسان بر منابع طبیعی امری غیر قابل انکار خواهد بوده و هست و اینهمه تکنولوژی و صنعت که به برکت منابع طبیعی به ما انسانها اعطا شده است فقط و فقط هدف از آنها، آسایش جامعه انسانی است ؛ ولی سیستم نیولیبرالیسمی جهانی و سرمایه داری دلالی کشورما، هیچ ملاحظه و ارزشی برای نیروی انسانی قایل نیست و فقط به سود می اندیشد.
پروژه های شرکت نفت و گاز جمهوری اسلامی ایران که نفت خام و گاز را از دل زمین بیرون می آورند و اینهمه هزینه های استخراج را متحمل می شوند؛ متأسفانه نیروی انسانی را فقط به منزله کالا و ابزار می بینند.
برای آنکه از شرایط کار کارگران ایرانی ذهنیت بهتری داشته باشید به جنبه های مختلف کار در این پروژها اشاره می کنیم:
شرایط رفاهی:
کارگران در کانکس هایی با کمترین امکانات زندگی می کنند و هر کانکس 40 متری دارای 12 کارگر و در بعضی از کمپ های دیگر هر 6 کارگر در یک کانکس 24 متری باید زندگی کنند.
غذاهای بدون استاندارد و بی کیفیت که منجر به مسمومیت مکرر کارگران می شود، رستوران ها شلوغ و در ساعت ناهاری از کارگران گرسنه لبریز است ودر آن شلوغی شما باید طی نیم ساعت نظافت، غذا خوردن و استراحت داشته باشید که چنین چیزی اماکن ندارد. محلی برای استراحت کارگران هم در نظر گرفته نشده است.
سرویس های حمل و نقل کارگران خارج از رده، کثیف و بدون امکانات است. از محل کار تا محل کمپ 15 دقیقه راه است که جزو وقت کاری محاسبه نمی شود.
سرویسهای بهداشتی آلوده و بی در و پیکر، حمامهای غیر بهداشتی و دارای فشار آب کم و بدون آب گرم است که باعث سرماخوردگی های مکرر و بیماری های پوستی می گردد. نبود لباسشویی و مواد شوینده کافی و ضد عفونی کننده در سرویس های بهداشتی و حمام باعث گردیده که کارگران کمتر خود را شسته و لباس هایشان هم کثیف باشد.
عدم توجه کارشناسان نیروی انسانی شرکت و مسؤولین به مشکلات رفاهی و حقوقی ، نبود امکانات آموزشی جهت ارتقا فنی کارگران، محل ورزشی ،کتابخانه جهت مطالعه و آگاهی در جهت رشد ذهنی کارگران، کمپ ها و محل کار را بیشتر شبیه ارودگاههای کار اجباری کرده است.
نبود امکانات بهداشتی و پزشک در محیط کارگاه، فرمایشی بودن کلاسهای ایمنی و بی توجه بودن به ارزشهای انسانی، نبود روان شناس در محیط کارگاه همگی باعث افسردگی کارگران و رفتن بسوی اعتیاد می شود. بی اغراق می توان گفت که اعتیاد را کارفرمایان برای مهار اعتراضات رواج می دهند. بعد از کار 90 درصد کمپ های از بوی مواد مخدر آکنده است.
ندادن لباس کار و استفاده از کفش ایمنی دست دوم در محیط کار از جانب پیمانکاران، استفاده از پتوهای دست دوم و مانده که بوی تعفن می دهد و بیشتر کارگران مجبورند خودشان پتو بخرند و این هزینه اضافی برای آنها با دستمزد های نازل از دیگر مشکلات کارگران است.
قراردادکار:
در هر شرکتی این موضوع فرق می کند . در شرکت ستاره خلیج که در بندرعباس فعال است و یکی از شرکت های بزرگ در زمینه نفت و گاز است امسال در فروردین ماه قراردادهایی را به کارگران دادند که در آن قید شده بود که بعد از ششماه اولین پرداخت صورت خواهد گرفت به این شرط که از پیمانکار اصلی پولی گرفته شده باشد وگرنه کارگران همچنان باید صبر کنند و حق اعتراض هم ندارند.
شرکتهای پیمانکاری که در بوشهر فعال هستند، در هنگام استخدام هیچگونه قرار داد کاری با کارگر بسته نمی شود و میزان دستمزدها را مشخص نمی نمایند. به کارگران گفته می شود که بایستی یک ماه آزمایشی کار کنید و بعد از یک ماه کاری حقوق را مشخص می کنیم. بعد از یک ماه از جواب دادن طفره میروند و بدون اینکه جوابی بدهند و مستقیمأ میزان حقوق را بازگو نمایند؛ کارگر را منتظر نگه می دارند و قول مساعد میدهند که حقوق خوبی برایتان در نظر گرفته خواهد شد. بعد از اینکه مدتی گذشت بدنبال نقاط ضعف کاری از کارگر هستند و با طعنه و سرزش، کار او را بی ارزش جلوه میدهند و آنگاه که با تلقینات منفی ،حس ناکارآمدی را به کارگر القا نمودند از در تندخویی و خشونت وارد میشوند و کمترین حقوق را به او تحمیل می نمایند و فشار بیشتری بر او وارد می نمایند و به او اجازه هیچگونه اعتراضی را نخواهند داد. و یا به دنبال بهانه ای برای اخراج کردن کارگران جسور و حق طلب سندیکایی هستند ، تا با کارگران مطیع با حقوق ناچیز جایگزین بنمایند.
ساعت کار:
ده ساعت کار طاقت فرسا بدون محاسبه اوقات ایاب و ذهاب، تخریب مرخصی قانونی و تبدیل محیط کار و کارگری به اردوگاه کار اجباری که آن را به بیگاری تمام عیار می توان تعبیر کرد.
سختی کار شرایط کار:
زیانهای ناشی از آلودگی محیط کار که شامل بوی گاز ترش و مواد شیمیایی و گرد و خاک، گرما و شرجی، عرق سوز شدن کارگران در هوای گاه بالای 60 درجه، مسمومیت مکرر از غذا و آب و…می باشند. تعمیر نکردن وسایل امکانات رفاهی که خراب شده اند، بی توجهی به ابزار محیط کار و صرفه جویی در تعویض ابزار خراب که گاه خطرات نگران کننده ای متوجه کارگران می نماید. ایجاد اختلاف بین کارگران و رواج فاشیسم نژادی و مذهبی، دیر رد کردن بیمه ها و بی ارزش شدن دفترچه های تأمین اجتماعی، سخت گرفتن ومردود اعلام کردن مستمری بیمه بیکاری از اداره کار که تا چهارماه و گاه تا یکسال طول میکشد و شاید هم به نتیجه نرسد، که باعث سیل درخواست متقاضیان کار که به ارزان شدن نیروی انسانی ماهر شده است.
مرخصی ها:
تعطیل نشدن کارگاهها در روزهای تعطیل، اجبار کار در روزهای جمعه که روز استراحت برای همه کارگران است، یک امر عادی در پروژه های نفتی و گازی است.
میزان مرخصی ماهیانه کارگران پس از 24 روز کار ده ساعته 6 الی 7 روز است و گاه برای اینکه پروژه به دلیل اعتصاب کارگران از برنامه عقب است لغو شده و گاه به 35 روز می رسد. که اوقات رفت و برگشت هم در این چند روز خلاصه می شود. چون در طول اين مدت ٢٤روز كه ده ساعت تمام بطور فشرده درگير كار هستيم و شبها هم که به بطالت می گذرد. وقتی به خانه می رويم بعلت اينكه شركتهای پيمانكاری فقط پول كرايه راه را به عنوان مساعده می دهند، با جیب های خالی به خانه می رویم و مرخصی برایمان چندان شادی آور نیست و مجبوریم فقط در خانه بمانیم و زیاد بیرون نرویم. در این 6 روز که 2 روزش به رفت و آمد خلاصه خواهد شد 4 روز باقی مانده کارگر نمی تواند به خانواده اش رسیدگی بکند به اضافه اینکه خانواده با قرض زندگی کرده و کارگر هم که بی پول به خانه می رود دعواهای خانواده گی شکل می گیرد. بیشتر کارگران به همین دلیل افسرده می شوند و کانون خانوادگی کارگران متزلزل و بی روح می شود. فرزندان کارگران هم به دلیل نبود وضعیت ثابت پولی راهی همان جایی می شوند که پدر کار می کند. پروژه های نفتی.
دستمزدها:
کارگران در این پروژه ها برای 10 ساعت کار در شرایط سخت آب و هوایی برای 24 روز کاری 342 دلار تا ماهرترین و فنی ترین کارگران 914 دلار می گیرند. توجه دوستان را به این موضوع جلب می کنیم که پرداخت دستمزدها هیچگاه از راههای مسالمت آمیز نیست. فقط بایستی با اعتصاب و نشستن در محیط کار و طلب حقوق بنماییم که این امر به خودی خود بار سنگینی از نظر فشار روانی بر روی کارگر می اندازد و در نهایت شرکتهای پیمانکاری با چهره ای طلبکارانه ،کارگران جسور و حق طلب را تسویه و بلک لیست می نمایند و هیچ اداره یا امور قضایی دستگاه حکومتی در قید دادخواهی نبوده و نیست؛ بلکه با گذاشتن راههای پرپیچ و خم در جاده دادخواهی و حقوقی کارگران، آنها را به نوعی فراگیرتر از گرفتن حقوقشان باز میدارد و راه چپاولگری را برای این سیستم نابسامان اقتصادی هموارتر می نمایند.
تشکل های کارگری:
در کشور ما سندیکاهای کارگری واقعی که با خواست کارگران بخواهد تشکیل بشود، از سوی وزارت کار اجازه داده نمی شود، هر چند که در قانون اساسی کشور ما این حق به رسمیت شناخته شده است. فعالین کارگری همیشه در معرض دستگیری هستند آنچنان که در می 2014 رفیق ما مازیار گیلانی نژاد به دلیل سازماندهی جشن روز کارگر مدت 7 روز حبس شد و همچنین امسال هم از سوی نیروهای امنیتی احضار شد و به ایشان گفته شد که از هرگونه تجمعی باید خوداری شود.
در پروژه های نفتی و گازی محیط به شدت امنیتی است و هرگونه سازماندهی سندیکایی جز اخراج و بلک لیست شدن نیست. امسال همه اعضای اتحادیه نیروی کار پروژه ای و دبیر آن رفیق مبارز ناصرآقاجری را از پارس جنوبی اخراج کرده و اینان حق آمدن به این پروژه ها را تا آخر عمر ندارند.
سندیکای کارگران فلزکارمکانیک در شرایط بسیار دشوار و مخفیانه دست به سازماندهی کارگران در این پروژه ها می زند که اخبار این فعالیت ها در سایت دو زبانه ما منعکس است.
اعتصاب:
با آنکه حق اعتصاب در اصل 27 قانون اساسی کشورمان گنجانده شده است، به هیچ وجه به رسمیت شناخته نشده و با کارگران برخورد می شود.
قابل توجه دوستان که در طی چهارسال اخیر دولت و دادگستری از کارفرما حمایت کرده و نه تنها برای اعتراض به حقوق عقب افتاده ما قایل به اعتصاب برای ما نیستند بلکه با هر اعتراضی پای نیروهای امنیتی به محل کار باز شده و کارگران را به جرم حق خواهی به زندان، شلاق، واخراج محکوم می کنند. در پروژ های نفتی و گازی پس از اعتصاب همه اعتصابیون اخراج و فعالین کارگری به محاکم قضایی معرفی می شوند. متاسفانه در کشور ما مقاوله نامه های 87 و 98 به هیچ عنوان رعایت نمی شود.
بی تردید آنچه ما را یاری خواهد کرد آموزش های اینداستریال و حمایت خواهران و برادرنمان در اینداستریال بزرگ خواهد بود.
سندیکای کارگران فلزکارمکانیک ایران
22 آذر 1395